Qua thực tiễn triển khai, hầu hết các xã đều đánh giá môi trường là một trong những tiêu chí khó đạt nhất. Để đạt được tiêu chí này, các xã phải đạt được 5 nội dung nhỏ, bao gồm: Tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch hợp vệ sinh theo quy chuẩn Quốc gia; các cơ sở sản xuất, kinh doanh đạt tiêu chuẩn về môi trường; không có các hoạt động gây suy giảm môi trường và có các hoạt động phát triển môi trường xanh, sạch, đẹp; nghĩa trang được xây dựng theo quy hoạch; chất thải, nước thải được thu gom và xử lý theo quy định. Thực tế ở Bản Hon, xét riêng từng nội dung, thì địa phương này mới chỉ có chỉ tiêu về nước sinh hoạt hợp vệ sinh và số hộ có công trình vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi đủ tiêu chuẩn là gần đạt.
Đối với vấn đề thu gom rác thải, chất thải sinh hoạt tập trung cho đến nay, đang giậm chân tại chỗ vẫn trong tình trạng xả rác bừa bãi, mạnh ai nấy làm không thể kiểm soát. Không có nơi tập kết nên có nhiều điểm rác thải lộ thiên không theo quy hoạch, tình trạng xả rác nơi công cộng, ven đường, khe suối và kênh mương khá phổ biến. Mặt khác, địa hình đồi núi, độ dốc cao, dân cư phân bố không tập trung nên nước thải của các hộ gia đình hầu hết chưa được thu gom xử lý. Điều này không những gây ô nhiễm môi trường mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ bùng phát các loại dịch bệnh, ảnh hưởng đến sức khoẻ của người dân, đồng thời cũng làm mất đi mỹ quan đường làng ngõ xóm.
Chất thải chăn nuôi gây ô nhiễm môi trường
Bên cạnh đó, tập quán chăn nuôi truyền thống, chuồng trại chăn nuôi chưa thực sự đảm bảo. Hiện nay cả xã có 541 hộ, trong khi mới chỉ có 77,4% số hộ có công trình vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi đủ tiêu chuẩn, 85% số hộ được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh, vì thế chỉ tính riêng chất thải từ chăn nuôi cũng là một gánh nặng rất lớn ảnh hưởng đến môi trường. Trong khi, địa phương chưa quy hoạch được bãi rác nên công tác bảo vệ môi trường vẫn chỉ dừng lại ở mức vận động, tuyên truyền là chính.
Không chỉ vấn đề rác thải mà hiện nay việc quy hoạch nghĩa trang cũng gặp không ít khó khăn. Theo quy định của tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM thì nghĩa trang phải quy hoạch về điểm tập trung, đảm bảo các phân khu chức năng, phân lô, khoảng cách, kích thước, kiểu dáng xây dựng các bia mộ, có khu hung an táng... Trước đây, do người dân thường tự tổ chức việc chôn cất người thân theo từng khu vực. Địa điểm mà người dân thường chọn là khu đồi cao, diện tích thường không đảm bảo, nhiều chỗ còn nằm sát trong khu dân cư. Bởi thế, để thực hiện được tiêu chí này, xã phải quy hoạch nghĩa trang tại địa điểm mới, hoặc phải mở rộng diện tích các khu chôn cất của nhân dân hiện có. Và việc xây dựng nghĩa trang mới theo quy chuẩn với những quy định của bộ tiêu chí cần nguồn vốn rất lớn, quá sức của địa phương.
Từ thực tế trên cho thấy, cơ sở hạ tầng về bảo vệ môi trường chưa được đầu tư nên thực trạng mức độ đáp ứng của tiêu chí này là rất thấp so với yêu cầu cần phải đạt theo Chương trình xây dựng nông thôn mới.
Nước thải từ chăn nuôi, sinh hoạt vẫn tùy tiện thải ra môi trường xung quanh
Tập quán quây, nhốt gia súc dưới gầm sàn gây ô nhiễm môi trường vẫn còn khá phổ biến ở Bản Hon “Để từng bước cải thiện tiêu chí môi trường, xã đã có một số giải pháp ban đầu như tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân từng bước thay đổi nhận thức, chủ động huy động nguồn lực trong cộng đồng dân cư, áp dụng các biện pháp thủ công trong việc thu gom, xử lý rác thải trong sinh hoạt và chất thải chăn nuôi”. Ông Lò Văn Phà Bí thư đảng ủy xã Bản Hon cho biết.
Tuy nhiên, để thực hiện tiêu chí môi trường ở Bản Hon còn gặp rất nhiều khó khăn, nếu không thực sự quyết liệt thì Chương trình mục tiêu xây dựng NTM nói chung và tiêu chí môi trường nói riêng ở Bản Hon dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2015, sẽ khó thực hiện được.
Chú ý: Việc đăng lại bài viết trên ở website hoặc các phương tiện truyền thông khác mà không ghi rõ nguồn //midevit.com là vi phạm bản quyền